Trong kỷ nguyên số hóa hiện tại, Solidity đã trở thành một công cụ thiết yếu trong lĩnh vực Blockchain. Nhờ khả năng xây dựng hợp đồng thông minh và ứng dụng trên nền tảng Ethereum, Solidity không chỉ là một ngôn ngữ lập trình mà còn là nền tảng cho các hệ thống và ứng dụng an toàn và minh bạch. Cùng Crypto568 tìm hiểu Solidity là gì cùng vai trò của nó trong thế giới thực và không gian Blockchain qua bài viết sau,
Solidity là gì?
Solidity là gì? Solidity là ngôn ngữ lập trình chủ chốt để phát triển hợp đồng thông minh trên Ethereum. Đây là một công cụ quan trọng trong thế giới Crypto, giúp xây dựng các ứng dụng phi tập trung.
Với Solidity, bạn có thể phát triển nhiều loại ứng dụng, từ sàn giao dịch phi tập trung (DEX) và thị trường NFT đến các dịch vụ tài chính phi tập trung (DeFi) và Metaverse. Tóm lại, Solidity cho phép bạn làm mọi thứ mà các hệ thống tập trung có thể làm, nhưng theo cách phi tập trung hơn.
Solidity thuộc nhóm ngôn ngữ lập trình cấp cao, được thiết kế đặc biệt cho các nhà phát triển muốn tạo ứng dụng trên nền tảng Ethereum. Ngôn ngữ solidity kết hợp chữ cái và số, giúp lập trình viên dễ dàng viết mã và phát triển ứng dụng.
Gavin Wood giới thiệu ngôn ngữ này vào năm 2014, sau đó đội ngũ Ethereum, bao gồm: Christian Reitwiessner, Vitalik Buterin, Alex Beregszaszi cùng các cộng tác viên khác đã cùng nhau phát triển và hoàn thiện nó.
Ứng dụng của ngôn ngữ lập trình Solidity trên Ethereum
Solidity là ngôn ngữ lập trình dành cho hợp đồng thông minh trên Ethereum, được dùng để tạo ra nhiều ứng dụng khác nhau như:
- Phát hành các token Fungible và Non-Fungible token (NFT).
- Xây dựng các nền tảng cho vay phi tập trung như Compound và Aave,..
- Phát triển các thị trường trao đổi token không thể thay thế (Non-Fungible) như Opensea và SuperRare,…
Khi lập trình viên viết chương trình mã bằng Solidity, EVM (Ethereum Virtual Machine) đóng vai trò chủ đạo trong việc thực thi mã nguồn. EVM giống như một máy tính ảo trên Blockchain, hỗ trợ chuyển đổi mã Solidity thành các ứng dụng hoạt động trên Ethereum.
Ở cấp độ sâu hơn, các nhà phát triển có thể thông qua Solidity để viết mã ở cấp độ “machine level” hoạt động trên EVM. Tiếp theo, trình biên dịch (compiler) sẽ phân tích mã nguồn do các lập trình viên viết và chuyển đổi thành các lệnh mà bộ xử lý có khả năng hiểu và thực hiện.
Ưu – nhược điểm của Solidity khi phát triển ứng dụng Blockchain là gì?
Tuy Solidity là ngôn ngữ hàng đầu để phát triển ứng dụng Blockchain, nó vẫn có những điểm mạnh và điểm yếu giống như các ngôn ngữ lập trình khác. Sau đây là một số ưu điểm nổi bật và hạn chế mà Solidity cần cải thiện:
Ưu điểm của Solidity là gì?
Ưu điểm của Solidity là gì? Solidity cho phép phát triển các hợp đồng thông minh với tính bảo mật, minh bạch và độ tin cậy cao. Khi được triển khai chính xác, nó có thể nâng cao hiệu suất, giảm chi phí quản lý và giảm sự phụ thuộc vào các bên trung gian.
Solidity kế thừa nhiều khái niệm từ các ngôn ngữ lập trình phổ biến (Programming Perceptions) như: biến, thao tác chuỗi, lớp, hàm, phép toán số học,… Solidity chịu ảnh hưởng lớn từ các ngôn ngữ lập trình như C++, Python và JavaScript. Do đó, nếu bạn đã quen thuộc với các ngôn ngữ như Java hoặc C, quá trình học và làm quen với Solidity sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Solidity là một trong các ngôn ngữ lập trình Blockchain hàng đầu dành cho Ethereum và các chuỗi EVM. Nó đi kèm với nhiều tài liệu mã nguồn mở, giúp bạn hiểu rõ cách hoạt động của các ứng dụng và các ứng dụng điển hình. Nhờ vào các nguồn tài liệu này, bạn sẽ dễ dàng phát triển các ứng dụng phức tạp bằng cách tận dụng các sản phẩm sẵn có.
Ví dụ: Khi phát triển một sàn DEX, bạn có thể dễ dàng fork mã nguồn từ Uniswap và mở rộng nó bằng cách bổ sung các tính năng mới như Liquidity Farming hoặc Lending,…
Nhược điểm của Solidity là gì?
Nhược điểm của Solidity là gì? Tính không thể thay đổi của hợp đồng thông minh là một điểm mạnh nổi bật, nhưng đôi khi cũng là một bất lợi. Sau khi hợp đồng được triển khai, bạn không thể chỉnh sửa hay mở rộng nó với các tính năng mới.
Do Ethereum vận hành dựa trên công nghệ Blockchain, hệ thống không thể tự động cập nhật thông tin tức thời, chỉ có thể thông qua các giao dịch. Điều này có thể trở thành một thách thức lớn khi cần xử lý dữ liệu có tính biến động cao.
Một trong những hạn chế đáng lưu ý của Solidity là nó vẫn đang trong giai đoạn phát triển sớm so với các ngôn ngữ lập trình lâu đời như C hay Java. Điều này có thể tạo ra thách thức cho các nhà phát triển mới do thiếu hụt tài liệu và thư viện hỗ trợ. Đôi khi developer có thể gặp khó khăn để tiếp cận và sử dụng ngôn ngữ này theo hướng chuyên nghiệp.
Solidity cung cấp công cụ gì cho các nhà phát triển?
Solidity được xem là ngôn ngữ lập trình chuyên biệt cho Smart Contract trên Ethereum. Ngôn ngữ này đi kèm với các công cụ hỗ trợ tập trung vào giải quyết các vấn đề liên quan. Trong đó:
- Solgraph: Hỗ trợ phát hiện lỗ hổng bảo mật, sử dụng dạng đồ thị DOT để trình bày các luồng chức năng cũng như điều kiện của hợp đồng Solidity.
- Solidity REPL: Cho phép nhà phát triển viết mã nguồn trực tiếp và tương tác với bảng điều khiển Solidity.
- EVM lab: Bộ công cụ đa năng với đầy đủ các lệnh và cú pháp, hỗ trợ nhà phát triển trong quá trình lập trình và thử nghiệm sản phẩm.
- Evmdis: Phân tích bytecode của hợp đồng thông minh để phát hiện lỗi và vấn đề sớm hơn so với EVM cơ bản.
Ngoài các công cụ đã đề cập, Solidity còn cung cấp nhiều công cụ hữu ích khác với chức năng đa dạng. Nếu bạn là nhà phát triển hoặc kỹ sư làm việc với Blockchain, hãy khám phá thêm những công cụ này để tối ưu hóa quá trình phát triển của mình.
Top 3 ứng dụng nổi bật của Solidity 2024
Nhiều nhà đầu tư vẫn chưa hiểu rõ ứng dụng của ngôn ngữ lập trình Solidity là gì? Dưới đây là một số ví dụ về các lĩnh vực khai thác tiềm năng của Solidity:
Blockchain
Ngôn ngữ lập trình Solidity giữ vai trò quan trọng trong hệ sinh thái Blockchain. Blockchain hoạt động với vai trò của một sổ cái số, cho phép dữ liệu được truyền tải công khai từ các tài khoản và có thể được truy cập rộng rãi, nhưng không thể bị thay đổi.
Trên nền tảng Blockchain, dữ liệu giao dịch được các thành viên mạng quản lý trực tiếp, không cần qua bất kỳ trung gian kiểm duyệt nào. Các khối thông tin này sẽ được truyền đi toàn vẹn, chỉ có những bên có thẩm quyền mới được cấp phép chỉnh sửa. Solidity cho phép các kỹ sư lập trình và tạo ra các khối dữ liệu trong Blockchain một cách linh hoạt và chính xác nhất.
Ngày nay, công nghệ Blockchain đang được ứng dụng rộng rãi để thiết lập nhiều loại hợp đồng, từ hợp đồng kinh doanh cho đến các cam kết kinh tế. Nó mang lại cơ hội ký kết trên toàn cầu tiện lợi và hiệu quả, miễn là có kết nối internet.
Tiền điện tử là một minh chứng rõ nét cho sức mạnh của Blockchain. Nhờ có ngôn ngữ lập trình Solidity, các lập trình viên giờ đây có thể dễ dàng ứng dụng công nghệ Blockchain vào các lĩnh vực khác nhau, từ kinh tế đến các khía cạnh của đời sống, mở ra cơ hội mới đầy hứa hẹn.
Bầu cử và biểu quyết
Các hoạt động bầu cử và biểu quyết luôn là mối quan tâm lớn của các quốc gia và tổ chức trên thế giới. Để đảm bảo tính công bằng và ngăn chặn gian lận trong quá trình đếm phiếu, cần có một quy trình bầu cử minh bạch và chống gian lận hiệu quả. Trong lĩnh vực này, ngôn ngữ Solidity đóng vai trò chủ đạo trong việc phát triển các hệ thống bảo mật, giúp xây dựng các giải pháp đáng tin cậy và đảm đảm tính chính xác của các kết quả bầu cử.
Blind Auctions (Đấu giá mù)
Những ai có tìm hiểu về lĩnh vực mua bán và đấu giá chắc hẳn đều biết đến hình thức đấu giá mù. Phương pháp này không chỉ giúp tối ưu hóa quá trình giao dịch mà còn tăng cường tính công bằng cho mọi thành viên. Nhờ ngôn ngữ Solidity, các nhà lập trình có thể thiết kế các hệ thống đấu giá mù, tăng cường hiệu quả và minh bạch trong các hoạt động kinh tế.
Đánh giá tổng quan về tiềm năng của Solidity
Định hướng phát triển của Solidity là gì? Xét về mặt thu nhập, nghề Blockchain Developer hiện đang là một trong những lĩnh vực hấp dẫn nhất trên toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Sức hút này chủ yếu do nhu cầu vượt xa nguồn cung, dẫn đến việc các Blockchain Developer thường nhận được mức lương cao, bất kể bạn làm việc cho một công ty hay tự phát triển dự án riêng.
Solidity trong Blockchain Development
Trong lĩnh vực Blockchain Developer, các chuyên gia Solidity hiện đang là nhóm được săn đón nhiều nhất. Solidity là ngôn ngữ lập trình chủ chốt cho việc phát triển ứng dụng trên Ethereum và các chuỗi EVM, khiến nó trở thành ngôn ngữ phổ biến nhất trong Blockchain những năm gần đây.
Dù Ethereum, BNB Chain, Polygon POS, Arbitrum hay Optimism đều sử dụng EVM nhưng vị thế của Solidity vẫn không đổi. Đồng nghĩa với việc các nhà phát triển sẽ gặp khó khăn trong việc cạnh tranh với các dự án đã được đánh giá cao về Network Effect trước đó.
Solidity trong Web3
Nếu bạn đang cân nhắc có nên học Solidity để định hướng cho sự nghiệp trong thế giới Web3 hay không, hãy xem xét các yếu tố sau:
- Ethereum với nhiều năm phát triển đã có nguồn tài liệu phong phú và nhiều trường hợp sử dụng được khám phá kỹ lưỡng, giúp quá trình học của bạn trở nên dễ dàng hơn so với các ngôn ngữ mới như CosmWasm hay Ink.
- Ethereum và các chuỗi EVM hiện là một trong những hệ sinh thái phát triển nhất trong không gian Crypto, mở ra nhiều cơ hội phát triển nghề nghiệp đầy triển vọng.
Các ngôn ngữ lập trình mới và tiềm năng tương lai
Nhiều chuyên gia dự đoán sắp tới sẽ có nhiều ngôn ngữ lập trình mới đang chuẩn bị bùng nổ nhờ sự phát triển của các hệ sinh thái mới. Ví dụ như Aptos và Sui đã chọn Move – ngôn ngữ do Meta (trước đây là Facebook) phát triển và cải tiến từ Rust của Solana.
Nhiều dự án đã mở đường bằng cách nhanh chóng nắm bắt các ngôn ngữ lập trình mới. Chẳng hạn như Macalinao (người sáng lập hệ sinh thái Saber) đã thành công trên Solana với Rust, trong khi Bluemove NFT marketplace đã phát triển trên Aptos và Sui với Move.
Không chỉ có Solidity và Rust, các ngôn ngữ liên quan đến Zero Knowledge Rollup đang nổi lên như những ứng viên sáng giá cho tương lai. Tuy độ phức tạp của chúng khá cao và chưa đồng bộ hoàn toàn trên thị trường, các ngôn ngữ như Cairo của StarkWare, Zinc của zkSync hay zkEVM của Polygon vẫn được Vitalik và cộng đồng Ethereum đánh giá rất cao.
Nếu bạn là nhà phát triển, hãy tìm hiểu về các ngôn ngữ ZK để mở ra cơ hội mới, giúp bạn đi đầu trong một thị trường đang bùng nổ.
Quá trình thực thi Solidity được thực hiện như thế nào?
Hiện nay có 2 phương pháp chính để thực thi chương trình Solidity gồm:
Offline Mode
Để triển khai hợp đồng thông minh với chế độ offline bằng ngôn ngữ Solidity, bạn cần thực hiện các bước và đáp ứng các yêu cầu sau:
Điều kiện thỏa mãn:
- Tải xuống và cài đặt Node.js.
- Cài đặt Truffle globally.
- Cài đặt ganache-cli.
Các bước cần thực hiện:
- Khởi tạo một dự án mới với Truffle và thiết lập một mạng lưới Blockchain phù hợp.
- Xây dựng hợp đồng thông minh và triển khai nó lên mạng lưới đã thiết lập
- Sử dụng Truffle Console để giao tiếp và thử nghiệm với hợp đồng thông minh đã triển khai.
- Tạo các bài kiểm tra để đảm bảo các chức năng của hợp đồng thông minh hoạt động đúng như mong đợi.
Online Mode
Khi làm việc với hợp đồng thông minh Solidity trong môi trường trực tuyến, Remix IDE là công cụ chính để biên dịch và triển khai các hợp đồng này. Để hỗ trợ quá trình phát triển, bạn có thể sử dụng một số nền tảng và công cụ IDE phổ biến như:
- Tendermint on Microsoft Azure.
- Microsoft Visual Studio.
- Microsoft Visual Studio Code.
- Truffle.
- Hardhat.
Bài viết trên đây đã giới thiệu chi tiết khái niệm Solidity là gì và những thông tin liên quan. Solidity là ngôn ngữ lập trình nổi bật trên nền tảng Ethereum, chuyên dùng để phát triển và đảm bảo minh bạch cho các hợp đồng thông minh (Smart Contract). Mặc dù mang lại nhiều lợi ích nhưng nó cũng đối mặt với các thách thức, vì vậy nhà phát triển cần cân nhắc kỹ trước khi sử dụng.
Tôi là Phùng Cảnh Lang, với hơn 5 năm kinh nghiệm trong thị trường Crypto, tôi hy vọng những bài viết của mình thật sự hữu ích với bạn. Là một người từng trải, tôi rất mong khi ai đó gia nhập vào thị trường Crypto hãy nên trang bị đầy đủ kiến thức, vì đây là đầu tư không phải một canh bạc may rủi.